228 Lat Marsylianki, symbolu rewolucji

Historia

Pieśń ta, słowa i muzykę, została stworzona przez Claude'a Josepha Rougeta de Lisle'a 25 kwietnia 1792 r., kiedy to obserwował marsz rewolucyjnej Armii Renu. Oryginalnie nosiła nazwę "Chant de marche de l'Armée du Rhin" lub "Chant de guerre pour l'armée du Rhin" (Marsz wojenny Armii Renu lub Pieśń wojenna Armii Renu). Jej pierwsze wykonanie miało miejsce już następnego dnia, 26 kwietnia tego samego roku. Pieśń szybko zdobyła ogromną popularność w okresie rewolucji francuskiej.

Podczas walk o pałac Tuileries w Paryżu, to żołnierze z Marsylii byli pierwsi, którzy zaśpiewali tę pieśń. Wtedy właśnie nadano jej nową nazwę - najpierw "Marche de Marseille", a ostatecznie "La Marseillaise", czyli Marsylianka.

14 lipca 1795 r. Marsylianka została ogłoszona hymnem państwowym Francji, zastępując wcześniejszą pieśń "Vive la Henri IV", która została zniesiona w 1792 r. W 1830 r. Hector Berlioz zaproponował nową aranżację muzyki. W okresie I Cesarstwa Marsylianka przestała być hymnem narodowym, zastąpiona przez "Pieśń wymarszu" w 1799 roku, a podczas restauracji śpiewanie jej zostało zakazane. Hymnem państwowym monarchii lipcowej stała się "La Parisienne" autorstwa Delavigne'a, zaś władze Drugiej Republiki zmieniły go na "Le Chant des Girondins", który z kolei został zastąpiony przez "Partant pour la Syrie" w II Cesarstwie. Dopiero uchwałą Izby Deputowanych z 14 lutego 1879 r. Marsylianka stała się oficjalnym hymnem III Republiki.

W czasie II wojny światowej Marsylianka nadal była hymnem dla ruchów oporu walczących o wyzwolenie Francji spod hitlerowskiej okupacji, takich jak Ruch Oporu w kraju, Komitet Wolnej Francji (później Francuski Komitet Wyzwolenia Narodowego) w Wielkiej Brytanii i wyzwolonych koloniach, a także Rządu Tymczasowego Republiki Francuskiej. Niemieckie władze zakazały jej śpiewania w strefie północnej, a wykonanie hymnu było aktem odwagi. W strefie południowej, która została okupowana dopiero w 1942 roku, rząd kolaboracyjny uznał Marsyliankę za hymn Państwa Francuskiego, ale śpiewanie jej było dozwolone tylko w obecności przedstawicieli władzy lub za specjalnym zezwoleniem. Każde wykonanie Marsylianki bez zezwolenia groziło karą pozbawienia wolności, a publicznie wykonywano tylko wybrane fragmenty zgodne z polityką nowego państwa. W okresie od 1941 r. zwolennicy Vichy próbowali zastąpić Marsyliankę pieśnią "Marszałku, oto jesteśmy".

Po zakończeniu II wojny światowej, w konstytucjach Czwartej (1946) i Piątej Republiki (1958) Marsylianka ponownie została uznana za hymn państwowy Francji.